Nama Yazılı Pay Senedi Yerine İlmühaber Çıkarılamaz.
Nama yazılı ilmühaber çıkarma uygulaması 1 temmuz 2012 tarihinde sona ermiştir. Ama, hala bu hatalı uygulamaya devam eden şirketler ve meslek mensupları bulunmaktadır.
232 seri no’lu Gelir Vergisi Genel Tebliği’ne göre; ilmühaberlerin elden çıkarılmasından doğan kazançların vergilendirilmesinde, hisse senetlerinin elden çıkarılmasından doğan kazançların vergilendirilmesine ilişkin hükümleri uygulanır. Danıştay’a göre de, ilmühaberler, hisse senedi kapsamında değerlendirilir.
Hisse senetleri ve ilmühaberler Ticaret Kanunu’nda düzenlenmiştir. Söz konusu GV Genel Tebliği ve Danıştay kararları da, mülga 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun hükümleri dikkate alınarak şekillendirilmiştir. Oysa, 1 Temmuz 2012 tarihinden itibaren yürürlükte olan 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu, pay senedi ve ilmühaberleri mülga 6762 sayılı Kanundan farklı esaslara bağlamıştır.
İlmühaber terimi, anonim şirketlerde pay senedi basımına kadar geçerli olan ve bunların yerini tutan menkul kıymeti ifade eder. İlmühaber basımı ile ilgili olarak 6102 sayılı TTK’da “Pay senedi bastırılıncaya kadar ilmühaber çıkarılabilir. İlmühaberlere kıyas yoluyla nama yazılı pay senetlerine ilişkin hükümler uygulanır.” hükmü yer almaktadır. Bu hüküm ile, pay senedi bastırılıncaya kadar ilmühaber basımına izin verilmiştir.
Ancak,6102 sayılı TTK’da ilmühaberlere dair “nama pay senetlerinin yerini tutmak üzere” veya “hamiline yazılı pay senetleri yerine tanzim olunan” şeklinde ayrımlara gidilmemiştir. TTK’da sadece, nama pay senetlerine ilişkin hükümlerin kıyas yoluyla ilmühaberlere uygulanması öngörülmüştür. Ayrıca, hüküm, hamiline yazılı pay senetlerine ilişkin ikinci fıkrada yer almıştır. Nama pay senedi çıkarılmasına ilişkin üçüncü fıkrada ilmühaberler ibaresine yer verilmemiştir.
Bunun nedeni de şudur: nakden taahhüt edilen payların itibarî değerlerinin en az % 25’i tescilden önce, gerisi de şirketin tescilini izleyen yirmidört ay içinde ödenmelidir. Böylece, hamiline yazılı pay senedi basımı, şirketin kuruluşunun veya sermaye artırımının tescilinden itibaren ancak 27 ay sonra mümkün olabilmektedir. Buna karşılık, nama pay senetlerinin basımı, payların bedeli tamamen ödenmeden yapılmaktadır. Bu eşitsizliği gidermek, daha doğrusu hamiline yazılı payların sahiplerini senetsiz bırakıp mağdur etmek istemeyen Yasa Koyucu, pay senedi basımına kadar ilmühaber basımına izin vermiştir.
Sonuç itibariyle, ilmühaberlere 6102 sayılı TTK’nın 486’ncı maddesinin hamiline yazılı pay senetlerinin çıkarılmasına ilişkin ikinci fıkrasında yer verilmesi, aynı maddenin üçüncü fıkrasında ilmühaberden bahsedilmemesi dikkate alınarak;
- İlmühaberin sadece hamiline yazılı paylar için ve o da en fazla 27 aylık bir süre için çıkarılabileceği, bu sürenin bitiminde mutlaka hamiline yazılı hisse senetlerinin bastırılıp ortaklara dağıtılması gerektiği,
- Nama olan paylar için ise ilmühaber bastırılamayacağı
görüşündeyiz.
Bu bağlamda da, 1 Temmuz 2012 tarihinden sonra nama paylar için bastırılan ilmühaberlerin geçerli olmadığı ve pay senetlerine ilişkin istisnalardan yararlanamayacağı kanaatindeyiz.
Nama yazılı ilmühaber çıkarma ile ilgili daha detaylı bilgi ve uzman desteği talepleriniz için bizimle iletişime geçebilirsiniz. Şirket payları ve pay senetleri alanında 25 yılı aşan uzmanlık, bilgi birikimi ve tecrübemiz ile hizmetinizdeyiz.
