Pay Defteri Tutmakla Yükümlü Olanlar
Bu yazımızda “Pay defteri nedir ve kimler tutmak zorundadır?” sorusunu kısaca cevaplayacağız.
Pay defteri; şirket ortaklarının (pay sahiplerinin) kaydedildiği ciltli ve sayfaları müteselsil sıra numaralı defterdir.
Pay defterini; anonim, limited ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketler ile kooperatifler tutmak zorundadır.
Mülga 6762 sayılı eski Ticaret Kanunu anonim, sermayesi paylara bölünmüş komandit ve limited şirketleri pay defteri tutmakla yükümlü kılmış, ancak pay defterinin tutulmaması hali için herhangi bir cezai sorumluluk öngörmemişti. 1 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe giren 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu da anonim, sermayesi paylara bölünmüş komandit ve limited şirketleri pay defteri tutmakla yükümlendirmiş, buna karşılık, ETK’dan farklı olarak anılan defterin tutulmaması, onayının yaptırılmaması ve saklanmaması halleri için adlî ve idarî para cezaları öngörmüştür.
Anonim ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerce tutulacak pay defterine; senede bağlanmamış payların sahiplerinin, nama yazılı pay senedi sahiplerinin ve intifa hakkı sahiplerinin ad ve soyadları ya da ticaret unvanları ile adresleri kaydedilir.
Limited şirketlerce tutulacak pay defterine ise ortakların adları, adresleri, her ortağın sahip olduğu esas sermaye payının sayısı, esas sermaye paylarının devirleri ve geçişleri itibarî değerleri, grupları ve esas sermaye payları üzerindeki intifa ve rehin hakları, sahiplerinin adları ve adresleri kaydedilir.
Tutulacak olan pay defteri için açılış onayı yaptırılması zorunludur, kapanış onayı yaptırılması ise zorunlu değildir. Açılış onayı hesap dönemi takvim yılı olan anonim, sermayesi paylara bölünmüş komandit ve limited şirketler için bir önceki yılın en geç 31 Aralık tarihine kadar yaptırılır.
Pay defterinde yeterli yaprak varsa, yani defter eğer dolmamışsa, izleyen faaliyet dönemlerinde de açılış onayı yaptırmaksızın kullanılabilecektir. Pay defterinin açılış onayının hiç ya da zamanında yaptırılmaması durumunda, ilgililere, idarî para cezası verilir.
Anonim, sermayesi paylara bölünmüş komandit ve limited şirketler tarafından pay defterinin hiç tutulmaması veya pay defteri bulunmakla birlikte içerisinde hiçbir kayda yer verilmemesi ya da pay defterlerinin saklanmaması hallerinde ise adlî para cezası verilir.
Adlî ve idarî para cezası gibi istenmeyen durumlarla karşılaşmamak adına, anonim şirket yönetim kurullarının, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirket yöneticilerinin ve limited şirket müdürlerinin, mevcut değil ise acilen bir pay defteri edinmeleri ve kullanmaya başlanmadan önce anılan defteri notere ibraz ederek açılış onayı yaptırmaları menfaatlerine olacaktır.
“Pay defteri nedir ve kimler tutmak zorundadır?” sorusu haricinde pay defteri ile ilgili merak ettiğiniz tüm konular için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
