Pay Defteri Tutmama Suçu ve Cezası
Pay defteri tutmamanın cezası nedir (bundan böyle “Defter” olarak anılacaktır) diye merak ediyorsanız, bu yazımızı okumalısınız.
PD; sermayesi paylara bölünmüş komandit , limited şirketler ile kooperatiflerde şirket ortaklarının, anonim şirketlerde pay sahiplerinin kaydedildiği ciltli ve sayfaları müteselsil sıra numaralı defterdir.
PD Tutmak Zorunda Olan Tacirler
Sermaye şirketi sayılan anonim, limited ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketler ile kooperatifler bu Defteri tutmak zorundadır.
Anonim ve Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirketler
TTK’nın 499. maddesi uyarınca anonim ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketler, PD tutmak zorundadır. Anonim ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerde bu Deftere, senede bağlanmamış pay ve nama yazılı pay senedi sahipleriyle, intifa hakkı sahipleri kaydedilir. Deftere yapılacak kayıtların en az aşağıdaki bilgileri içermesi şarttır:
- Pay sahibinin adı soyadı veya unvanı,
- Pay sahibinin iletişim bilgileri,
- Varsa pay üzerindeki intifa hakkı sahiplerinin adı soyadı veya unvanı ve intifa hakkı sahibi oldukları paylar,
- Varsa intifa hakkı sahiplerinin iletişim bilgileri,
- Payın nominal değeri,
- Sahip olunan pay sayısı ve toplam tutar,
- Payın tertibi,
- Payın edinme tarihi,
- Deftere kayıt tarihi,
- Payın senede bağlanıp bağlanmadığı ve türü,
- Payın edinimi ve devrine ilişkin gerekli açıklamalar.
Defterin ciltli, sayfalarının müteselsil sıra numaralı olması gerekmektedir. Her bir pay sahibinin bilgileri ayrı bir sayfada izlenmelidir.
Limited Şirketler
TTK’nın 594. maddesi, limited şirketlerde bu Defterin tutulmasını zorunlu kılmaktadır. Deftere, ortakların, adları, adresleri, her ortağın sahip olduğu esas sermaye payının sayısı, esas sermaye paylarının devirleri ve geçişleri itibarî değerleri, grupları ve esas sermaye payları üzerindeki intifa ve rehin hakları sahiplerinin adları ve adresleri yazılır.
Her ortak için ayrı bir sayfa tutulur. Defter, şirket ortakları tarafından incelenebilir. Bu hakkın kısıtlanması veya kaldırılması mümkün değildir.
Kooperatifler
Kooperatiflerde, bu deftere; ortakların ad ve soyadları, iş ve konut adresleri, ortaklığa giriş-çıkış tarihleri ve çıkarılma sebepleri, taahhüt ettikleri sermaye payları ile bu paylara karşılık yapılan tahsilat ve iadeler, ortaklığa kabul ve çıkışları ile ilgili yönetim kurullarının kararı, tarih ve numaraları kaydedilir. Her ortak defterde ayrı bir sayfada izlenir. Ortaklık payını devralan yeni ortak da ayrı bir sayfada izlenir.
Tutmama Suçu ve Cezası
Mülga 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu uyarınca anonim, sermayesi paylara bölünmüş komandit ve limited şirketler PD tutmak zorundaydı. Ancak, tutmamanın cezai bir karşılığı bulunmuyordu. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu (TTK)’nun yürürlüğe girmesiyle birlikte, PD tutmamanın, onayını yaptırmamanın ve saklamamanın cezaları artırılmıştır.
1 Temmuz 2012 tarihinden itibaren yürürlüğe giren bu yeni düzenleme ile Defterin tutulmaması, onaylatılmaması ve saklanmaması durumlarında hem adlî hem de idarî para cezaları uygulanmaktadır.
TTK ile tüm ticari defterlerin yanı sıra bu Defterin de tutulması ve saklanması zorunlu kılınmıştır. Bu yükümlülüğe uymayanlar, 30.000 Türk Lirasından 365.000 Türk Lirasına kadar değişen adlî para cezalarına çarptırılabilir.
Defteri Onaylatmadan Kullanmanın Cezası
TTK’nın 64. maddesi gereğince, bu defterin açılış onaylarının yapılması zorunludur. Açılış onayı zamanında yapılmazsa, 2024 yılı için 49.274 Türk Lirası idarî para cezası uygulanır. Bu defter için kapanış onayı gerekmemektedir.
Pay defteri tutmamanın cezası hakkında daha detaylı bilgi almak ve ihtiyaçlarınıza özel çözümler için bizimle iletişime geçebilirsiniz. Ticaret Hukuku ve pay senetlerinde 25 yılı aşan uzmanlık, bilgi birikimi ve tecrübemizle hizmetinizdeyiz. Kurucumuz Dr. Soner Altaş’ın “Pay Defteri” adlı kitabı ve ticari defteri, bu alandaki tek eser olarak Türkiye’de önemli bir kaynak sunmaktadır. Bu bilgiyi de dikkatinize sunarız.
